Częste pytania

Przedstawiamy Państwu częste pytania zadawane przez naszych klientów w ramach porad telefonicznych, konsultacyjnych i na stronach forum prowadzonych w ramach obsługi projektu INFOLINIA

Czym jest nagroda i jak sprawić, aby była ona ciągle atrakcyjna dla dziecka.

Nagrodą w rozumieniu behawioralnym jest rzecz/aktywność:

– atrakcyjna dla dziecka (czyli taka, o którą samo prosi, bądź z radością przyjmuje jako zaproponowaną przez Rodzica);

– udzielana warunkowo (tylko w sytuacji rozliczania się z Rodzicem, niedostępna w innych sytuacjach);

udzielana w niewielkich ilościach (tak, aby nie doszło do nasycenia).

Aby ustalić, co będzie się najlepiej nadawało na nagrodę, warto przede wszystkim obserwować bieżące funkcjonowanie dziecka. Wybieramy aktywności, w które angażuje się chętnie i przy większości sposobności, przedmioty, które zwracają jej uwagę i używanie których jest dla niego zajmujące, oraz ulubione smakołyki. Dostęp do takich aktywności, przedmiotów i przekąsek ograniczamy – uzależniamy od spełnienia wymagań. Elementy systemu motywacyjnego powinny być weryfikowane – należy się upewnić, że cały czas są motywujące.

Co zrobić, żeby zachęcić dziecko do kontaktu z innymi dziećmi?

W celu zmotywowania i zachęcenia dziecka do kontaktu z kolegami wprowadzić kontrakt na zabawę np. z kolegą w przedszkolu. Rano przed wyjściem do przedszkola należy umówić się z dzieckiem, że jeżeli podejdzie do jednego z kolegów i zaprosi go do wspólnej zabawy (początkowo jednego, z czasem staramy się aby zwiększyć ilość osób) i chwilę się z nim pobawi otrzyma po przyjściu z przedszkola nagrodę.

Nauczanie indywidulane dziecka

Nauczaniem indywidualnym (indywidualnym przygotowaniem przedszkolnym) obejmuje się uczniów, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły (przedszkola).
Decyzję w tej sprawie wydaje dyrektor placówki, do której dziecko uczęszcza. Podstawą jej wydania jest orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania (indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego) wydane przez zespół orzekający działający w poradni oraz wniosek rodziców.
Dyrektor – w uzgodnieniu z organem prowadzącym – ustala zakres, miejsce i czas prowadzenia zajęć. Muszą się one odbywać w bezpośrednim i indywidualnym kontakcie nauczyciela z uczniem.
Warto nadmienić, że organ prowadzący nie ma prawa nie zgodzić się na prowadzenie nauczania indywidualnego, na przykład ze względu na brak środków finansowych.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28.08.2014 (Dz.U. 2014.1157) r. indywidualne obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne oraz indywidualne nauczanie organizuje się na czas określony w orzeczeniu i w taki sposób, aby możliwe było wykonanie zaleceń w nim zawartych

Zakończenie nauczania indywidualnego (indywidualnego przygotowania przedszkolnego) może nastąpić wcześniej na wniosek rodziców lub pełnoletniego ucznia i na podstawie dołączonego do wniosku zaświadczenia lekarskiego, z którego wynika, że stan zdrowia dziecka umożliwia mu uczęszczanie do szkoły (przedszkola). Dyrektor zaprzestaje wówczas organizacji nauczania indywidualnego i powiadamia o tym fakcie poradnię, w której działa zespół, który wydał orzeczenie oraz organ prowadzący.

Tygodniowy wymiar godzin nauczania indywidualnego wynosi:

4-6 godzin dla zerówki,
6-8 godzin dla klas 1-3,
8-10 godzin dla klas4-6,
10-12 godzin dla gimnazjum,
12-16 godzin dla szkół ponadgimnazjalnych.

Zgodnie z nowymi przepisami dyrektor szkoły może zwiększyć tygodniowy wymiar godzin nauczania indywidualnego – za zgodą organu prowadzącego placówkę. Na wniosek rodziców wymiar godzin może być też zmniejszony, ale dziecko nadal będzie musiało zrealizować podstawę programową.

W ramach nauczania indywidualnego nauczyciele są zobowiązani do realizacji treści wynikających z podstawy programowej, a więc obowiązkowych zajęć edukacyjnych ujętych w ramowym planie nauczania. Muszą być one dostosowane do potrzeb rozwojowych, edukacyjnych i psychofizycznych ucznia. Z czynionych postępów uczeń jest oceniany (ocenę wystawia się również z zachowania), a to z kolei stanowi podstawę do klasyfikowania i promowania go do kolejnej klasy.
Ta sama zasada – realizacja treści podstawy programowej dostosowanych do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dziecka – obowiązuje w indywidualnym przygotowaniu przedszkolnym.

Na pisemny, zawierający uzasadnienie wniosek nauczyciela prowadzącego z dzieckiem zajęcia indywidualne, dyrektor placówki może zezwolić na odstąpienie od realizacji niektórych treści nauczania objętych obowiązkowymi zajęciami edukacyjnymi ze względu na możliwości psychofizyczne dziecka lub/i warunki istniejące w miejscu, w którym nauczanie się odbywa.
Szkoła powinna stwarzać dziecku objętemu nauczaniem indywidualnym możliwość integracji ze środowiskiem szkolnym (przedszkolnym). Szczególnie chodzi o umożliwienie mu udziału w zajęciach rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, czy różnego rodzaju uroczystościach i imprezach.
W tym miejscu warto przypomnieć, że nauczanie indywidualne w żaden sposób nie wyklucza możliwości uczestnictwa dziecka (poza planowymi godzinami nauczania indywidualnego) w zajęciach rewalidacyjnych czy też w różnych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2014 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży ( Dz.U. z 2014 poz.1157)

Jak reagować na zachowania oporowe, którym towarzyszy krzyk i płacz?

Najczęściej w sytuacjach występowania zachowań tego typu zachowań, zaleca się wdrożenie procedury opartej na wygaszaniu – czyli świadomym ignorowaniu zachowania. Jednocześnie należy pamiętać, o tym, aby wzmacniać zachowania alternatywne do zachowań trudnych, tzn. chwalimy dziecko za podejmowanie działania i starania i nie zwracamy uwagi na trudne zachowania. Przy ich pojawieniu się kontynuujemy rozpoczęte zadania i wzmacniamy dziecko za każdy moment podjęcia działania.

W jaki sposób pracować nad wywołaniem kontaktu wzrokowego u dziecka z zaburzeniami ze spectrum autyzmu?

Kontakt wzrokowy u dziecka najlepiej wywołać poprzez wzmacnianie – użycie nagród bezpośrednich, bądź pochwał społecznych. Oczekujemy na kontakt wzrokowy przed wydaniem polecenia, następnie wydajemy polecenie. Ważnym jest również, aby wymagać kontaktu wzrokowego po wykonaniu polecenia oraz przy otrzymywaniu nagrody i w innych interakcjach z dorosłymi.

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego

Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego są wydawane dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, wymagającej stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, na okres roku szkolnego, etapu edukacyjnego albo okresu kształcenia w danej szkole.

Orzeczenie dla uczniów szkół podstawowych z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim wydaje się na okres każdego etapu edukacyjnego w tej szkole.

Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci przed rozpoczęciem obowiązku szkolnego wydają zespoły działające w poradniach właściwych ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. W przypadku uczniów orzeczenia są wydawane przez poradnię, na której terenie działania ma siedzibę szkoła.

Orzeczenia dla dzieci niewidomych i słabo widzących, niesłyszących i słabo słyszących oraz dla dzieci z autyzmem wydają zespoły działające w poradniach wskazanych przez kuratora oświaty.

Wniosek

W razie potrzeby wydania dziecku jednocześnie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego i orzeczenia o potrzebie indywidualnego przygotowania przedszkolnego albo orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego i orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania, wnioskodawca składa odrębne wnioski.

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zawiera:

data wydania orzeczenia;
podstawa prawna;
nazwę i adres poradni;
nr dokumentu;
nazwiska wnioskodawców (rodziców/ opiekunów dziecka);
nazwiska członków Zespołu Orzekającego;
dane dziecka;
adres szkoły, przedszkola, placówki, do której uczęszcza dziecko;
okres, na jaki wydaje się orzeczenie;
przyczynę/ przyczyny wydania orzeczenia;
diagnozę (w tym informacje o możliwościach rozwojowych i potencjale dziecka);
zalecenia w kwestii najkorzystniejszej dla dziecka forma kształcenia;
zalecenia w zakresie form stymulacji, rewalidacji, terapii, usprawniania, rozwijania potencjalnych możliwości i mocnych stron dziecka oraz innych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
zalecenia w zakresie warunków realizacji potrzeb edukacyjnych;

Najważniejszą częścią orzeczenia są zalecenia, ponieważ szkoła ma obowiązek ich realizacji. Im bardziej precyzyjne i jednoznaczne, tym lepiej dla dziecka.
Zalecenia dotyczą trzech kwestii:

form kształcenia: przedszkole ogólnodostępne, integracyjne, specjalne, szkoła ogólnodostępna, integracyjna, specjalna, ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy, szkoła zorganizowana przy młodzieżowym ośrodku socjoterapii lub specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym;
form stymulacji, rewalidacji, terapii, usprawniania, pomocy psychologiczno-pedagogicznej – w tym punkcie poradnia wskazuje konkretne zajęcia: np. terapię psychologiczną, pedagogiczną, logopedyczną, rehabilitację ruchową, fizjoterapię, zajęcia socjoterapeutyczne i in.;
warunków realizacji potrzeb edukacyjnych, tj. metod i form pracy z dzieckiem, codziennego dostosowania sposobu nauczania do deficytów płynących z niepełnosprawności, integracji dziecka z rówieśnikami.

Sposób realizacji orzeczenia

Na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, starosta lub jednostka samorządu terytorialnego właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, do której zadań własnych należy prowadzenie przedszkoli lub szkół, zapewnia dziecku formę kształcenia zalecaną w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. Do wniosku należy dołączyć orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Przedszkola i szkoły ogólnodostępne, z oddziałami integracyjnymi oraz integracyjne mają obowiązek zapewnienia:

realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego;
odpowiednich, ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów, warunków do nauki, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych;
zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym;
innych zajęć odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów, w szczególności zajęć rewalidacyjnych;
przygotowania uczniów do samodzielności w życiu dorosłym.

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje się w 3 egzemplarzach, na okres roku szkolnego, etapu edukacyjnego albo okresu kształcenia w danej szkole. Etapy edukacyjne w rozumieniu prawa oświatowego to: edukacja przedszkolna (obejmująca przedszkole i zerówkę, nawet jeśli jest to zerówka szkolna), nauczanie początkowe (klasy 1-3), nauka w klasach 4-6, gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna.
Dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim orzeczenie wydaje się na każdy etap edukacyjny.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych(Dz. U. 2008 nr 173 poz. 1072).
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. 2013 nr 0 poz. 199)

Jak pracować nad agresją werbalną kierowaną do osób bliskich oraz napotkanych na ulicy?

W celu zredukowania tego typu zachowań zaleca się wprowadzenie kontraktu behawioralnego. Jest to umowa zawarta pomiędzy dzieckiem a osobą dorosłą. Zawiera jasne kryteria, czego dotyczy oraz z góry ustaloną nagrodę. W kontrakcie zawarte są również informacje, jakie są konsekwencje spełnienia jego warunków (otrzymanie wcześniej wybranej nagrody) oraz jakie są skutki nieprzestrzegania kontraktu (odroczenie/utrata nagrody). Kontrakt, powinien być w formie pisemnej, umieszczamy pytanie/podpowiedź – „Czy byłam spokojna?”. Na początku kontrakt można zawrzeć na 1 godzinę podczas której będzie mogło wystąpić zachowanie trudne tylko określoną ilość razy. Na kontrakcie na kulturalne mówienie umieszcza się 5 kwadratów ( dopuszczalnych możliwości wystąpienia tego zachowania). Jeśli wystąpi zachowanie trudne (wulgaryzm) to skreślamy z kontraktu 1 pole. Po upływie godziny sprawdzamy, czy na kontrakcie pozostały nieprzekreślone pola. Jeśli zostanie co najmniej jeden dziecko otrzymuje wybraną wcześniej nagrodę. Jeśli wszystkie zostały przekreślone nie otrzymuje nagrody i ma na nią szansę w kolejnym interwale.

W jaki sposób zmotywować dziecko do podejmowania celowych aktywności?

Zaleca się wprowadzenie jasnej struktury w postaci planu aktywności– najlepiej, aby był on wizualizowany, wtedy jest bardziej czytelny dla dziecka (przechodząc do następnego punktu w planie dziecko skreśla wykonaną czynność). Ostatni punkt planu powinien stanowić nagrodę z indywidualnego systemu wzmocnień. W planie mogą znajdować się obowiązki domowe, odrabianie lekcji, ale również czynności, które są dla dziecka atrakcyjne (układanie puzzli, rysowanie, lecz nie powinna to być aktywność, które są nagrodami). W początkowym etapie uczenia kolejność zadań jest narzucona, z biegiem czasu syn może współdecydować o kolejności zadań.

Jak pracować nad wyeliminowaniem mowy kompulsywnej?

W celu wyeliminowania mowy kompulsywnej zaleca się wdrożenie do codziennej pracy procedury opartej na wygaszaniu – czyli udzielaniu dziecku jednokrotnej odpowiedzi na zadane pytanie bądź komentarz, następnie ignorowanie lub przekierowywanie jego uwagę na inną aktywność.

W jaki sposób nauczyć dziecko samodzielnego korzystania z toalety?

Aby wdrożyć dziecko do systematycznego korzystania z toalety proponuje się ustalenie czasu, co ile dziecko mniej więcej powinno pójść do toalety. Najlepiej – w celu przypomnienia) nastawić sobie timer np. na 1 godzinę. Gdy zadzwoni należy przypomnieć o tym, aby udał się do toalety. W sytuacji, gdy na dźwięk timera dziecko samo bez żadnej podpowiedzi pójdzie do toalety należy je natychmiast wzmocnić, aby utrzymać umiejętność samodzielnego działania.

Jak pracować nad zachowaniami destrukcyjnymi, które występują w sytuacjach sprzecznych z oczekiwaniami dziecka?

W takich sytuacjach zaleca się wdrożenie strategii modyfikacji trudnych zachowań poprzez DRO- różnicowane wzmacnianie innych zachowań. Należy umówić się z dzieckiem na nagrodę, która będzie udzielona, o ile będzie zachowywało się w wyznaczonym czasie spokojnie. Na końcu określonego wycinka czasowego, jeśli nie wystąpią zachowania niepożądane należy przyznać dziecku „plus”, który wymieni na wybraną przez siebie nagrodę. Sukcesywnie ilość plusów oraz interwał czasowy powinien być zwiększony. W sytuacji gdy pojawią się zachowania trudne, interwał czasowy jest naliczany od początku, a dziecko dostaje informację zwrotną: „Nie byłeś spokojny, musisz się dalej starać”. Podstawowym elementem pracy na tym etapie jest nagradzanie zachowań pożądanych, alternatywnych do w/w zachowań niepożądanych. Zaleca się również konsultację w Ambulatorium Terapii Behawioralnej PSTB celem ustalenia pełnego programu terapeutycznego.

W jaki sposób nauczyć dziecko podążania za poleceniami?

Przede wszystkim ważne jest, aby wprowadzić dziecku do codziennych działań system motywacyjny – czyli atrakcyjne dla niego nagrody. Wzmocnienia mają na celu zmotywować dziecko do podejmowania działania.

Zaleca się wprowadzenie treningu poleceń – w ciągu dnia organizujemy krótkie
( maksymalnie 5 – 7 min.) sesje ćwiczeniowe. Zajęcia mogą odbywać się na podłodze, podczas ich realizacji istotne jest, aby dziecko było spokojne i koncentrowało się na Rodzicu. Po każdym prawidłowym wykonaniu polecenia dziecko winno być bardzo jasno nagradzane (pozytywnie wzmacniane). Jeżeli dziecko nie wykonuje polecenia stosujemy podpowiedź manualną, którą wycofujemy najszybciej jak jest to możliwe. W początkowym etapie ćwiczeń dla zmotywowania dziecka możemy sporadycznie nagradzać czynność wykonaną przy podpowiedzi i pomimo płaczu, oporu (należy jednak pamiętać, aby szczególnie wzmacniać sytuacje, w których jest ono spokojne).

Jak poradzić sobie z zachowaniami fonicznymi związanymi z korzystaniem z toalety?

Ze względu na trudności w zakresie siadania na toaletę proponuje się rozpocząć trening czystości od wysadzania dziecka na sedes w określonych odstępach czasu (np. co 30 min). Do łazienki zabieramy wzmocnienia atrakcyjne dla dziecka, w celu bezpośredniego nagradzania go. Zawiązujemy z nim umowę, że jeśli załatwi się do toalety to otrzyma wybraną nagrodę. Nagroda ta powinna znajdować się w łazience, pokazujemy ją, po czym usuwamy ją z zasięgu wzroku dziecka. Gdy usiądzie na toalecie udzielamy mu nagrodę i wylewnie chwalimy. Czynność tą powtarzamy kilkanaście razy dziennie, do momentu aż siadanie na toalecie nie będzie sprawiało trudności. Jeżeli skorzysta z toalety udzielamy dziecku pochwały słownej i nagradzamy. Jeśli natomiast nie wysika się, to zabieramy go z sedesu i nie komentujemy sytuacji.

W jaki sposób nauczyć dziecko zjadania posiłku przy stoliku?

Podczas posiłku nie dopuszczamy do sytuacji, w której dziecko chodzi po pomieszczeniu. Tym bardziej nie biegamy za nim w celu nakarmienia go, ani nie podajemy posiłku na dywanie. Posiłek zawsze odbywa się przy stoliku i konsekwentnie tego przestrzegamy nawet w sytuacji oporu dziecka. Gdyby podczas jedzenia dziecko wstawało od stołu należy przyprowadzić je i usadzić przy stoliku. Ponadto zalecam, aby wprowadzić dziecku tabliczkę żetonową
( będzie ono zbierało punkty za spokojne zachowanie przy stole i samodzielne jedzenie) po uzbieraniu wszystkich żetonów, wymieni je na wcześniej wybraną przez siebie nagrodę.

Zasiłek dla opiekuna

Natomiast zasiłek dla opiekuna osoby niepełnosprawnej jest przeznaczony tylko dla osób, które wskutek nowelizacji Ustawy o świadczeniach rodzinnych utraciły 1 lipca 2013 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego i jednocześnie nie spełniły kryterium dochodowego do otrzymania specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Uprawnionemu prawo do zasiłku przysługuje za okres:

od dnia 1 lipca 2013 r. do 14 maja 2014 r.,
okres od 15 maja 2014 r. (kiedy weszła w życie ustawao zasiłku dla opiekunów) do momentu, w którym uprawniony przestanie spełniać warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określone w przepisach ustawy o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2012 r.

Zasiłek przysługuje więc opiekunowi dorosłej osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności w stałej wysokości 520 zł, niezależnie od wysokości dochodów w rodzinie. Dodatkowo uprawnionym do zasiłku przysługują też ustawowe odsetki za czas niepobierania świadczenia.

Prawo do zasiłku dla opiekuna ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. Uprawnienie to będzie jednak weryfikowane co pół roku.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 z późn. zm.)
ustawa z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016r. poz. 972)

W jaki sposób pracować nad zachowaniami oporowymi w sytuacjach odrabiania zadań domowych?

Przede wszystkim sugeruje się stworzenie systemu motywacyjnego – czyli atrakcyjnych nagród, które staną się dla dziecka motywacją do pracy. Ponadto proponuje się, aby do odrabiania zadań domowych wprowadzić dziecku tabliczkę żetonową. Bardzo ważnym jest, aby zbudować odpowiedni poziom motywacji do nauki w celu szybszej i samodzielnej pracy a także rozwijania swojej wiedzy i umiejętności. W każdym momencie, kiedy dziecko pracuje samo, wykonuje szybko zadania, prezentuje swoje umiejętności i wiedzę otrzymuje punkt wraz z pochwałą specyficzną. Dzięki pochwałom będzie wiedziało, które z jego zachowań są pożądane przez dorosłych i zbliżają go do otrzymania nagrody. Tabliczka żetonowa powinna być złożona z 6 punktów. Przed każdym rozpoczęciem nauki należy umówić się z dzieckiem na nagrodę, jaką chciałby otrzymać po uzbieraniu wszystkich- 6- punktów. Zdobycie wszystkich punktów nie oznacza końca nauki lub zadania a jedynie jest momentem dostarczenia wzmocnienia i zachęcenia do dalszej nauki. Zatem naukę kontynuujemy w identyczny sposób aż do wykonania wszystkich zadań.

W jaki sposób nauczyć dziecko funkcjonalnego komunikowania się?

Zaleca się próbę uczenia mowy w naturalnych sytuacjach w ciągu dnia. Jeżeli widzi się, że dziecko bardzo chce otrzymać jakiś przedmiot, to próbujemy by powiedziało „A” w znaczeniu „daj”, gdy chce pić, by powiedziała „I” lub „pi” w znaczeniu „picie”, etc.). Jeżeli taka próba się powiedzie to dajemy to czego chce natychmiast, oraz dodatkowo wylewnie się cieszymy.

W jaki sposób pracować nad poszerzeniem repertuaru produktów spożywczych u dziecka z wybiórczością pokarmową?

W sytuacji, gdy dziecko nie chce jeść zaleca się wprowadzenie treningu jedzenia. Trening ten zaczynamy od wprowadzenia jednego rodzaju pokarmu, np. kanapki z szynką. Przede wszystkim należy zaobserwować, na którym etapie dziecko reaguje zachowaniami oporowymi, np. jeżeli już na widok postawionego na stole talerza z kanapką zaczyna przejawiać zachowania trudne, to naszym pierwszym krokiem będzie nauka spokojnego siadania przy stole na którym stoi talerz z kanapką. Do treningu wybieramy silną nagrodę biologiczną. Zawiązujemy z dzieckiem umowę, że jeśli ładnie i spokojnie usiądzie przy stole to otrzyma wybraną nagrodę. Nagroda ta powinna znajdować się na stole przed dzieckiem, jeżeli usiądzie ono spokojnie dostaje mały kawałek nagrody jedzeniowej, np. kawałeczek chipsa. Stopniowo zwiększamy czas siedzenia przy stole do kilku minut, nagradzając na koniec nagrodą. Kolejnym punktem będzie nałożenie na talerz tylko jednego ‘wagonika’ (kawałka) chleba z szynką, wydajemy polecenie „zjedz/ zjedz kanapkę”, zawierając kontrakt, że jeśli zje ładnie kanapkę to wówczas dostanie pysznego łakocia Stopniowo zwiększamy ilość ‘wagoników” do zjedzenia i dopiero jak zje 2 potem 3, 4 itd. kawałki chleba dostaje nagrodę jedzeniową.

W jaki sposób zachęcić dziecko do współpracy?

Pierwszym krokiem do nawiązania współpracy jest stworzenie sytemu motywacyjnego czyli znalezienie nagród, które będą motywować dziecko do wykonywania poleceń, zadań. Nasycenie środowiska wzmocnieniami jest w tym momencie priorytetem do pracy. Należy pamiętać, że nagroda musi być atrakcyjna, warunkowa i udzielana w odpowiednich ilościach adekwatnie do wykonanej pracy. Najlepszym sposobem na wyszukanie wzmocnień jest obserwacja dziecka. Jeżeli widzimy, że pewne aktywności wykonuje chętnie i są dla niego przyjemne, bądź przepada za różnego typu łakociami ograniczamy do nich dostęp. Nagrody te otrzymuje tylko i wyłącznie, gdy na nie zapracuje
( właśnie poprzez wykonywanie poleceń). Elementy systemu motywacyjnego powinny być weryfikowane – należy się upewnić, że cały czas są motywujące.

Co zrobić, gdy nagroda przestaje być atrakcyjna dla dziecka?

Nagrody mają to do siebie, że po pewnym czasie stają się mniej atrakcyjne i przestają pełnić rolę motywatora. Dlatego też powinno się weryfikować skuteczność wzmocnień i poszerzać repertuar nagród. Dobrym rozwiązaniem będzie oddzielić nagrody na spokojne zachowanie, od nagród za tabliczkę żetonową.

W jaki sposób pracować nad nasilonymi zachowaniami rutynowymi?

Aby wyeliminować zachowania rutynowe zaleca się organizowanie dziecku krótkich planów aktywności ( 3 – 4 aktywności, które będą spisane na kartce). Przed rozpoczęciem wykonywania planu umawiamy się z dzieckiem, że jeśli zmienimy zadanie, albo ich kolejność, a ono będzie spokojne to otrzyma wybraną przez siebie nagrodę. Należy pamiętać, że nagroda ta musi być bardzo atrakcyjna.

W jaki sposób nauczyć dziecko spokojnego czekania?

Najlepszym sposobem będzie zawarcie z dzieckiem kontraktu na spokojne czekanie. Procedura wygląda następująco: wyznaczamy dziecku konkretne miejsce i konkretny czas na spokojne czekanie w danym miejscu, np. na krześle, dywanie itp. Jeżeli w wyznaczonym czasie dziecko tzn. przed sygnałem timera czekało spokojnie i nie oddalało się od miejsca, w którym miało czekać, to wtedy otrzymuje natychmiast umówioną nagrodę. Jeżeli nie uda się mu czekać w wyznaczonym miejscu spokojnie to nie dostaje nagrody. Próbę spokojnego czekania należy rozpocząć od interwału 30 sekundowego i stopniowo wydłużać czas czekania.

Jakie podjąć działania w sytuacji oporu przed wykonywaniem jednego rodzaju zadań domowych?

W tej sytuacji proponuje się rozpocząć pracę w oparciu o kontrakt na odrabianie zadań. Przed przystąpieniem do robienia konkretnego zadania umawiamy się z dzieckiem, że jeżeli będzie spokojne i dokładnie odrobi to zadanie to otrzyma nagrodę. Podczas pracy należy udzielać dziecku pochwał, że spokojnie pracuje. Gdy skończy zadanie natychmiast powinno otrzymać wybraną wcześniej nagrodę. Nie odraczamy wzmocnień.

Jak radzić sobie z oporem, krzykiem i płaczem u dziecka, które ma tendencje do forsowania własnego zdania?

Priorytetem do pracy z każdym dzieckiem jest stworzenie mu systemu motywacyjnego. Należy zaobserwować, co dziecko lubi robić, czym najczęściej się bawi, co lubi jeść. Następnie ograniczyć dostępność tych rzeczy. Nagroda, aby była motywująca nie może być w codziennym użyciu, musi być warunkowa – dziecko musi na nią zapracować oraz dostępna w określonej ilości i adekwatna do wykonanej pracy. Dodatkowo należy pamiętać o częstym chwaleniu dziecka za najdrobniejsze zachowania pożądane. Zawsze należy dostrzegać sytuacje, w których dziecko wykonuje polecenia, dokładnie wykonuje zadania, w trudnych sytuacjach opanowuje emocje, zachowuje się spokojnie itp. Pochwały specyficzne, dotyczą danego, konkretnego zachowania (np. ładnie siedzisz, jesteś teraz spokojny, itp.).

Jeżeli chodzi o występowanie zachowań trudnych ( krzyk, płacz przy wykonywaniu poleceń stosujemy procedurę wygaszania. Jeśli dziecko płacze bo nie chce wykonywać naszego polecenia ,nie zwracamy na to uwagi słownej (tzn. nie mówimy – uspokój się, bądź cicho), nadal wydajemy polecenia i w razie potrzeby podpowiadamy manualnie ich wykonanie.

Jak pracować z dzieckiem, które jest agresywne wobec młodszego rodzeństwa?

Najczęściej w takich sytuacjach proponuje się następujące rozwiązania:

– częste wzmacnianie wszelkich zachowań pożądanych u dziecka zwłaszcza podczas wspólnej zabawy z braćmi – niech ma dużo pozytywnej uwagi ze strony otoczenia,

– w sytuacji, gdy dojdzie do eskalacji zachowań agresywnych zaleca się wdrożenie procedury TIME – OUT – u. Należy odprowadzić dziecko w jedno wybrane wcześniej miejsce (krzesełko, wersalka w konkretnym pomieszczeniu)
z komentarzem: „chciałabym/chciałbym żebyś się uspokoił/pobył sam”. Włączamy timer (proponuję na jedną minutę) i zostawiamy dziecko samo. Po upływie czasu, zadajemy pytanie „czy jesteś już spokojny/gotowy?”. Jeżeli tak, dziecko wraca do zabawy, czynności, którą przerwał atak złości, bądź rozpoczyna kolejne zadanie. Jeżeli dziecko nie jest gotowe (nie uspokoiło się, w dalszym ciągu prezentuje zachowania trudne) przedłużamy time – out o kolejną minutę.

23 Jak reagować na krzyki dziecka?

. W sytuacji wystąpienia krzyku zaleca się przekierowywanie uwagi dziecka i nie uleganie naciskom. Natomiast w sytuacji gdy jest spokojne należy wylewnie się cieszyć i nagradzać prawidłowe zachowania.

W jaki sposób radzić sobie z nocnym moczeniem u dzieci?

Aby zmniejszyć częstotliwość nocnego moczenia się zaleca się wprowadzenie stałej struktury, która powinna wyglądać następująco:

– Pojenie dziecka najpóźniej godzinę przed pójściem spać;

– Wprowadzenie wizyty w toalecie tuż prze pójściem spać;

– Wybudzanie w okolicy czasowej, w której pojawiają się epizody moczenia;

– Wzmacnianie społeczne i konkretne (atrakcyjne zabawki, czynności), jeżeli rano pościel jest sucha.

W jaki sposób wywoływać mowę i wyeliminować komunikowanie się gestami?

Mowa jest bardzo ważną umiejętnością dlatego trzeba nauczyć dziecko, że mówienie jest bardzo ważną częścią codziennego funkcjonowania i ze warto się starać być zrozumianym przez innych. Dlatego zalecam wywoływanie mowy poprzez uzależnienie otrzymania przez dziecko konkretnej atrakcyjnej rzeczy od nazwania jej/powiedzenia tego, o co Rodzic prosi. W tym celu należy aranżować każdego dnia jak najwięcej sytuacji (min. 50), gdy będzie miało okazję o coś prosić, gdy będzie czegoś potrzebował etc. Wtedy podpowiadamy mu, co ma powiedzieć, by daną rzecz otrzymać. Wychodzimy od prostych głosek, próbując za każdym razem wyegzekwować coraz więcej. Można wydawać wzmocnienie (atrakcyjną rzecz/aktywność), gdy widzimy, że się bardzo stara, nawet jeśli słowa powtarzane nie są dokładnie takie same, jak podane przez Rodzica. Bardzo przydatną będzie podpowiedź ,,zza pleców”, tj. kiedy jeden dorosły pokazuje chłopcu atrakcyjną rzecz i czeka na komunikat z jego strony, drugi, stojący za nim, podpowiada mu co ma powiedzieć (podając tylko to słowo).

W jaki sposób najefektywniej pracować z większą grupą dzieci?

Najlepszym sposobem na utrzymanie spokoju w klasie jest wprowadzenie systemu motywacyjnego w postaci np. tablicy punktowej ( z wypisanymi imionami dzieci). Przed każdą lekcją należy umówić się z całą klasą jak należy się zachowywać, aby otrzymać punkt .Punkty mogą być przyznawane za:

podążanie za poleceniami nauczyciela,
poprawne i spokojne wykonywanie zadań,
podporządkowanie się narzuconym zasadom,
aktywny udział w zajęciach (np. zgłaszanie się do odpowiedzi).

Uzbierane przez uczniów punkty należy przekazywać na koniec dnia Rodzicom jako forma informacji zwrotnej. Proponuję również za uzbieranie maksymalnej ilości punktów rozdawanie uczniom na jeden dzień plakietek „wzorowego ucznia” jako najwyższą nagrodę. Dodatkowo w ciągu całego dnia należy udzielać informacji zwrotnych dotyczących konkretnych pozytywnych zachowań prezentowanych przez uczniów np. jesteś koleżeński, fajnie pomogłeś…, ładnie się zwracasz do…, spokojnie się zachowujesz, wykonujesz polecenie zgodnie z instrukcją, jesteś cicho itp.

W jaki sposób pracować z uczniem nad zachowaniami trudnymi ( wulgaryzmy, agresja, destrukcja)w klasie szkolnej?

Przede wszystkim pracę z dzieckiem powinno zacząć się od stworzenia systemu motywacyjnego – czyli wprowadzenia do codziennej pracy nagród (wzmocnień), które pomogą zbudować motywację do pracy oraz podążania za poleceniami nauczycieli.

Nagrodą w rozumieniu behawioralnym jest rzecz/aktywność:

– atrakcyjna dla dziecka (czyli taka, o którą samo prosi, bądź z radością przyjmuje jako zaproponowaną przez Rodzica);

– udzielana warunkowo (tylko w sytuacji rozliczania się , niedostępna w innych sytuacjach);

– udzielana w niewielkich ilościach (tak, aby nie doszło do nasycenia).

Najprawdopodobniej prezentowane zachowania trudne mają funkcję uwagową dlatego zalecam, aby chwalić dziecko wtedy, gdy jest grzeczne i nie prezentuje zachowań trudnych.

W sytuacji, gdy dziecko używa wulgaryzmów najlepiej zastosować procedurę wygaszania – czyli planowego ignorowania oraz (jak już wcześniej wspomniałam) równocześnie wzmacniać wszystkie przejawy zachowań społecznie akceptowalnych w innych sytuacjach. Zawsze udzielamy dziecku informacji zwrotnych, jeśli prezentuje właściwe zachowania (” jesteś spokojny”, “ładnie patrzysz”, “super zrobiłeś to, o co Cię prosiłam” itd).

W przypadku wstąpienia zachowań agresywnych, destrukcyjnych ( rzucanie przedmiotami) sugeruje się zastosowanie procedury time – out – czyli odesłania dziecka w jedno wybrane wcześniej miejsce w sali ( najlepiej krzesełko odwrócone do ściany, aby dziecko nie miało kontaktu z resztą uczniów) z komentarzem: “idź się uspokój”. Należy nastawić sobie timer na 1 min i zostawić dziecko samo. Po upływie czasu nauczyciel pyta, czy dziecko jest już spokojne. Jeśli tak to dziecko wraca do przerwanego zadania bądź czynności. Jeśli dziecko nie jest gotowe przedłużamy time – out o kolejna minutę. Powtarzamy procedurę do pełnego uspokojenia.

Ponadto zaleca się porozmawianie z Rodzicami dziecka i zasugerowanie im zapisanie się na konsultację celem ustawienia konkretnego programu terapeutycznego w Naszym Ambulatorium Terapii Behawioralnej Polskiego Stowarzyszenia Terapii Behawioralnej. Na konsultacje może przyjechać również nauczyciel ze szkoły.

Co zrobić, gdy uczeń korzystając z toalety smaruje ściany kałem?

Ze względu na występowanie bardzo trudnego zachowania u Ucznia zaleca się pilne skontaktowanie się z Ambulatorium Terapii Behawioralnej Polskiego Stowarzyszenia Terapii Behawioralnej w celu ustalenia konsultacji terapeutycznej. Na obecną chwile jako środek doraźny zaleca się ustalenie dyżurów nauczycieli, tak, aby chłopiec był pod ciągłą kontrolą w trakcie korzystania z toalety.

Czy dieta bezglutenowa jest skuteczna w leczeniu autyzmu?

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że dieta bezglutenowa nie jest lekarstwem na autyzm – stosowanie jej może w jakimś stopniu złagodzić objawy, jednak nigdy nie będzie leczyć autyzmu. Ponadto nigdzie nie ma jednoznacznych wyników badań, które dawałyby jednoznaczną odpowiedź, że jest to metoda skuteczna. Sugeruje się, aby nie wprowadzać, żadnych diet bez konsultacji ze specjalistą, bowiem działanie na własną rękę może tylko zaszkodzić dziecku. Jeżeli chce się pomóc dziecku najlepiej korzystać z udokumentowanych terapii – polecam tutaj terapię behawioralną, której techniki okazują się bardzo skuteczne w pracy z dziećmi i młodzieżą.

W jaki sposób reagować na tiki u dziecka?

Tego typu zachowania mogą mieć podłoże emocjonalne. Ze względu na fakt, że tiki są mimowolne zaznaczam, że dziecko może nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, że tika. Najlepiej w tej sytuacji nie dawać mu uwagi, aby nie wzmacniać tego typu zachowań.

W jaki sposób radzić sobie z uzależnieniem od podpowiedzi?

Przede wszystkim zalecam skontaktowanie się z Ambulatorium Terapii Behawioralnej PSTB i uczestnictwo w konsultacji terapeutycznej celem ustalenia programu terapeutycznego. Obecnie zalecam wprowadzenie dość szybkich i gwałtownych podpowiedzi, które nie są zbyt przyjemne, a mogą skłonić go do samodzielnych działań.

Co zrobić, gdy dziecko podczas czytania w nienaturalny sposób przekrzywia głowę oraz uciska sobie gałki oczne?

Przede wszystkim należy zabrać dziecko do okulisty, ponieważ takie zachowanie świadczy, że coś dzieje się we wzrokowym funkcjonowaniu dziecka. Zalecam, aby nie korygować sposobu trzymania głowy podczas czytania, bowiem najprawdopodobniej dziecko w ten sposób szuka sobie odpowiedniego pola do lepszego widzenia.

W jaki sposób radzić sobie z zachowaniami agresywnymi podczas zabaw w piaskownicy?

W sytuacji wystąpienia agresji należy zabrać dziecko z placu zabaw nie komentując jego zachowania. Czym miej uwagi będzie wtedy otrzymywało tym lepiej. Jednak należy pamiętać, że najlepszym sposobem na wyeliminowanie zachowań trudnych jest częste chwalenie. Dlatego, gdy spokojnie bawi się z dziećmi należy je wzmacniać pochwałami słownymi, bądź nagrodami biologicznymi – słodyczami w małych ilościach.

Jakie pomoce dydaktyczne są najodpowiedniejsze dla dzieci słabowidzących?

Dla dzieci z ubytkami wzroku najlepiej sprawdzają się pomoce oparte na kontrastach (czarno – białe, czarno – żółte), kontury musza być wyraziste. Dziecko dotykając konturu musi go dobrze wyczuć pod palcami. Należy pamiętać, aby kontur nie był przerywany – musi tworzyć całość. Najlepiej przygotować obrazy wypukłe – należy pamiętać, że dla dzieci słabowidzących ważne są również różnorakie faktury, aby stymulować dotyk. Polecam również programy multimedialne – kontrastowe prezentacje do wykorzystania w trakcie zajęć.

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:

1) matce albo ojcu,

2) opiekunowi faktycznemu dziecka,

3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną,

4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje wskazanym powyżej osobom z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Rodzice dzieci niepełnosprawnych wywalczyli sobie niedawno od rządu podwyżkę świadczeń pielęgnacyjnych. Zmiany weszły w życie już 1 maja 2014 roku, jednak wysokość świadczenia jest podnoszona stopniowo. Przedstawia się to następująco:

od 1 maja 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. wysokość świadczenia wynosi 800 zł miesięcznie– w sumie opiekunowie dostają 1000 zł miesięcznie, bowiem do końca 2014 roku obowiązuje jeszcze rządowy program i dopłata w wysokości 200 zł;
od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. świadczenie wynosić będzie 1200 zł miesięcznie;
od 1 stycznia 2016 r. świadczenie będzie wynosić 1300 zł miesięcznie (równowartość kwoty najniższego wynagrodzenianetto).

Ponadto od 1 stycznia 2017 roku świadczenie będzie również co roku waloryzowane i będzie rosło o procentowy wskaźnik, o jaki zwiększać się będzie minimalne wynagrodzenie za pracę.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie uprawnionej, niezależnie od dochodów w rodzinie.

Podstawa prawna

ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 z późn. zm.)
ustawa z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016r. poz. 972)

Czy można zmusić osobę dorosłą, która nie jest ubezwłasnowolniona do samodzielności?

Jeże osoba decyduje sama o sobie, nie jest ubezwłasnowolniona, nie możemy jej do niczego zmusić. Jedno co można to danie jej większej swobody na terenie domu – nie powinna być we wszystkim wyręczana, bo jest dorosła i pewne czynności powinna wykonywać samodzielnie. Jeżeli wyrazi zgodę to można zaproponować jej konsultację terapeutyczną w Ambulatorium Terapii Behawioralnej PSTB.

Co zrobić, gdy dziecko wycofuje jedzenie przygotowanych posiłków?

Przede wszystkim należy zaobserwować, co dziecko chętnie by zjadło, np. czy lubi łakocie. Jeżeli są jakieś słodycze za którymi przepada najlepiej będzie je wycofać z codziennego użytku i potraktować jako nagrodę za zjedzenie właściwego posiłku. Przed rozpoczęciem nawet najmniejszego posiłku należy umówić się z dzieckiem, że jak zje to, co jest przygotowane wtedy będzie mogło zjeść swój ulubiony smakołyk.

Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny.

Od 1 stycznia 2015 roku zmieniają się przepisy i o zasiłek będą mogły starać się również osoby, które z powodu sprawowania stałej opieki nad osobą niepełnosprawną w ogóle nie podjęły zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Obecnie mają do niego prawo tylko ci, którzy w celu sprawowania opieki zrezygnowali z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Ponadto od przyszłego roku o specjalny zasiłek opiekuńczy będą mogli ubiegać się również rolnicy, ich małżonkowie i domownicy.

O przyznaniu prawa do zasiłku decyduje także kryterium dochodowe – łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie może przekroczyć kwoty 664 zł (wysokość na okres od 1 listopada 2014 r. do 31 października 2015 r.). Jeżeli próg ten zostanie przekroczony, zasiłek przysługuje, jeżeli uprawniony dostawał go w poprzednim okresie zasiłkowym.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości 520 zł miesięcznie.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 z późn. zm.)
ustawa z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016r. poz. 972)

Osoba niepełnosprawna w pracy – uprawnienia niepełnosprawnego pracownika

Czas pracy niepełnosprawnych pracowników

Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, a czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.

Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.

Ponadto, zgodnie z art. 16 ustawy o rehabilitacji, wskazanych powyżej norm, nie stosuje się:

do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
gdy na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.

Podstawa prawna:

art. 15, 16 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.)

Prawo do korzystania ze zwolnień w pracy

Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:

w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku,
w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Zwolnienie od pracy w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym

Pracodawca udziela zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, na podstawie wniosku lekarza sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną, o skierowanie na turnus rehabilitacyjny. Pracownik niepełnosprawny powinien przedstawić pracodawcy skierowanie na turnus rehabilitacyjny w takim terminie, który umożliwi zapewnienie normalnego toku pracy w zakładzie. Natomiast podstawą wypłaty wynagrodzenia – obliczanego jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy – za czas zwolnienia, jest przedłożony pracodawcy dokument, który potwierdza pobyt na turnusie, wystawiony przez organizatora turnusu.

Łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego i zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekraczać 21 dni roboczych w roku kalendarzowym. Oznacza to, że w przypadku korzystania w danym roku przez osobę niepełnosprawną z dodatkowego urlopu wypoczynkowego, pracodawca ustalając wymiar zwolnienia na turnus, udzielonego w tym samym roku kalendarzowym, bierze pod uwagę wymiar wykorzystanego wcześniej dodatkowego urlopu. Przepis ten stosuje się odpowiednio przy ustalaniu wymiaru dodatkowego urlopu wypoczynkowego, w przypadku gdy najpierw osoba niepełnosprawna korzysta ze zwolnienia na turnus (np. jeśli pracownik wykorzysta na turnus rehabilitacyjny 14 dni roboczych, wówczas w ramach dodatkowego urlopu wypoczynkowego, może wykorzystać jedynie 7 dni). Prawo do zwolnienia od pracy jest całkowicie niezależne od prawa do urlopu wypoczynkowego, w tym dodatkowego. Pracodawca nie może żądać, aby pracownik niepełnosprawny wyjeżdżał na turnus w okresie urlopu wypoczynkowego.

Należy jednocześnie podkreślić, że art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji (…) daje prawo do korzystania ze zwolnienia w wymiarze 21 dni roboczych, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, jednak tylko w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym. Osoby skierowane do sanatorium przez lekarza NFZ nie mogą więc, podobnie jak osoby korzystające z prewencji rentowej ZUS, z takiego zwolnienia korzystać.

Zwolnienie od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy

Zwolnienie od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy jest zwolnieniem skutkującym usprawiedliwioną nieobecnością pracownika w pracy, w sytuacji, gdy czynności te nie mogły być wykonane poza godzinami pracy. Nieobecność w takim przypadku może trwać cały dzień bądź kilka godzin, a pracodawca nie może wymagać, aby pracownik korzystał z urlopu wypoczynkowego.

Przepisy nie określają szczegółowych zasad udzielania przez pracodawcę zwolnienia od pracy w celu wykonania zabiegów leczniczych lub usprawniających. Do pracodawcy należy więc określenie tych zasad. Zwolnienie to może być udzielone np. na podstawie skierowania lekarza na zabiegi. Należy zauważyć, że w przypadku zwolnienia od pracy w celu wykonania zabiegów leczniczych lub usprawniających, nie ma żadnych ograniczeń dotyczących maksymalnego, łącznego wymiaru liczby dni roboczych tego zwolnienia (w przypadku zwolnienia na turnus jest to 21 dni roboczych). Określony jest tylko jeden warunek, tj. że czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

WAŻNE!!!
W przypadku zwolnienia w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy:

czas zwolnienia zależny jest od czasu trwania badania, zabiegu, itp. (oraz ewentualnego czasu niezbędnego na dojazd),
warunkiem udzielenia zwolnienia jest niemożność wykonania tych czynności poza godzinami pracy,
pracodawca ma prawo żądać udokumentowania,
wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy, oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.

Podstawa prawna:

art. 20 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn.: Dz. U. 2011.127.721 z późn. zm.),
rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 maja 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania zwolnień od pracy osobom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym (Dz. U.100.927)

Prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego

Zgodnie z art. 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Dodatkowy urlop wypoczynkowy udzielany jest na takich samych zasadach, jak zwykły urlop wypoczynkowy.

Zgodnie z art. 154 § 1 Kodeksu pracy, wymiar urlopu wypoczynkowego jest uzależniony od stażu pracy i wynosi:

20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Tak więc w przypadku osoby zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wymiar urlopu wypoczynkowego będzie wynosił odpowiednio:

30 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
36 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Urlop w wymiarze proporcjonalnym może być stosowany jedynie w przypadkach ściśle określonych w art. 155¹ (ustanie stosunku pracy) oraz w art. 155² Kodeksu pracy (np. po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie urlopu bezpłatnego lub wychowawczego).

Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.

Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego ze wskazanych powyżej stopni niepełnosprawności. Za dzień zaliczenia do stopnia niepełnosprawności należy uznać dzień posiedzenia zespołu orzekającego (data wydania orzeczenia).

Udzielając urlopu wypoczynkowego pracownikom niepełnosprawnym należy pamiętać, że jeden dzień urlopu odpowiada 7 lub 8 godzinom pracy (w zależności od stopnia niepełnosprawności jaki posiada pracownik).

W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, np. związanych z nabywaniem prawa do kolejnych urlopów dodatkowych bądź związanych z wykorzystaniem urlopu, również zaległego, stosuje się przepisy Kodeksu pracy

Podstawa prawna:

art. 19 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn.: Dz. U. 2011.127.721 z późn. zm.)
ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. 2014.1502 z późn. zm.)

Dodatkowa przerwa w pracy

Pracownik niepełnosprawny ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy, którą może wykorzystać na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas dodatkowej przerwy wynosi 15 minut i wliczany do czasu pracy. Jest to czas, który przysługuje niezależnie od przerwy określonej przepisami Kodeksu pracy, zgodnie z którym jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, to pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy.

Podstawa prawna:
– art. 17 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. 2011.127.721, z późn. zm.)
– ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z2014 poz. 1502v z późn. zm.)

W jaki sposób pracować z dzieckiem przejawiającym zachowania destrukcyjne na terenie przedszkola?

Zaleca się odbycie rozmowy z Rodzicami dziecka, przedstawienie im zaistniałego problemu i zasugerowanie konsultacji psychologiczną. Na ten moment zalecam, aby wprowadzić system motywacyjny dla całej grupy i bardzo często chwalić dzieci za spokojne zachowanie.

Czy metoda zaklejania zdrowego oka jest skuteczna w procesie regeneracji?

Trudno jednoznacznie orzec, czy metoda ta jest skuteczna. Faktycznie kiedyś ją stosowano. Jednakże uczulam na to, że nie należy stosować tego typu kuracji na własną rękę. Proszę skonsultować to ze specjalistą, on podejmie odpowiednie kroki.

W jaki sposób pracować nad zachowaniami destrukcyjnymi podczas przemieszczania się?

W podobnych sytuacjach najczęściej zalecam, aby do pracy nad eliminowaniem tego typu zachowań niepożądanych wdrożyć procedurę wzmacniającą zachowania niekompatybilne z zachowaniami niepożądanymi np. wydajemy polecenie: „Załóż ręce” już w momencie, kiedy dziecko wstaje z krzesła i wzmacniamy go wtedy, kiedy przejdzie koło mebla spokojnie – nie zrzucając przedmiotów tam leżących.

Turnusy rehabilitacyjne

Z turnusów rehabilitacyjnych mogą korzystać wszystkie osoby niepełnosprawne, tj. te, które posiadają ważne orzeczenie:

o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub
o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów lub
o niepełnosprawności, wydane przez ukończeniem 16 roku życia.

Osoba niepełnosprawna ubiegająca się o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kosztów uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym powinna złożyć odpowiedni wniosek o dofinansowanie, kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, wniosek lekarza, pod którego opieką znajduje się osoba niepełnosprawna, o skierowanie na turnus rehabilitacyjny. Wniosek o dofinansowanie zawiera oświadczenie o wysokości dochodu w rodzinie oraz liczbę osób we wspólnym gospodarstwie domowym.

Wniosek o dofinansowanie należy złożyć, we właściwym dla miejsca zamieszkania, powiatowym centrum pomocy rodzinie. Jest on rozpatrywany w ciągu 30 dni od daty złożenia kompletnego wniosku . PCPR w terminie 7 dni od dnia rozpatrzenia wniosku powiadamia w formie pisemnej wnioskodawcę o sposobie jego rozpatrzenia. Informuje przy tym o wysokości przyznanego dofinansowania bądź też uzasadnia odmowę jego przyznania. Pierwszeństwo w uzyskaniu dofinansowania mają osoby niepełnosprawne o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, osoby niepełnosprawne w wieku do 16 lat albo w wieku do 24 lat uczące się i niepracujące.

Dofinansowanie można otrzymać tylko raz w roku kalendarzowym

Wysokość dofinansowania waha się od 20% do 30% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale. W przypadku uzasadnionym szczególnie trudną sytuacją życiową osoby niepełnosprawnej dofinansowanie dla tej osoby lub dofinansowanie pobytu jej opiekuna na turnusie może zostać podwyższone do wysokości 40% przeciętnego wynagrodzenia. Wysokość dofinansowania zależy więc od stopnia niepełnosprawności, wieku oraz sytuacji życiowej wnioskodawcy.

Osoba niepełnosprawna, która uzyskała dofinansowanie do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym, w terminie 30 dni od otrzymania powiadomienia, nie później jednak niż na 21 dni przed dniem rozpoczęcia turnusu informuje PCPR o turnusie, w którym będzie uczestniczyła.

Aby przyznane dofinansowanie zostało przekazane organizatorowi turnusu muszą być spełnione warunki określone w rozporządzeniu w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (tekst rozporządzenia), tj. :

wybrany przez osobę niepełnosprawną ośrodek i organizator muszą posiadać wpis do rejestru wojewody na okres trwania turnusu rehabilitacyjnego,
wybrany przez osobę niepełnosprawną ośrodek musi być uprawniony do przyjmowania osób niepełnosprawnych z określonymi w orzeczeniu lub wniosku lekarskim dysfunkcjami lub schorzeniami na określony turnus,
wybrany przez osobę niepełnosprawną organizator musi być uprawniony do organizowania wybranego turnusu dla osób z określonymi w orzeczeniu lub wniosku lekarskim dysfunkcjami lub schorzeniami.

Powiatowe centra pomocy rodzinie zobowiązane są do udzielania osobom zainteresowanym informacji dotyczących ośrodków i organizatorów turnusów, którzy posiadają wpisy do odpowiednich rejestrów. Dzięki temu osoby niepełnosprawne mogą wybrać ofertę odpowiednią do rodzaju niepełnosprawności i zaleceń lekarza.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. 2011.127.721, z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. Nr 230, poz. 1694 ze zm.).

W jaki sposób pracować z dzieckiem niewidomym?

Przede wszystkim zaleca się udanie się na konsultację do specjalisty, w tym wypadku tyflopedagoga, bądź rehabilitanta wzroku, w celu zweryfikowania tego, czy dziecko reaguje na bodźce wzrokowe i poddania się specjalistycznej terapii. Obecnie zalecam, aby dziecko do zabawy dostawało różnorakie faktury w celu wypracowania dotyku.

Orzeczenie o niepełnosprawności oraz orzeczenie o stopniu niepełnosprawności

Orzeczenie o niepełnosprawności

Osoby, które nie ukończyły 16 roku życia mogą uzyskać status niepełnosprawnych pod warunkiem, że mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.

Niepełnosprawność dziecka jest orzekana na czas określony, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 16 roku życia. Wniosek o wydanie orzeczenia składa przedstawiciel ustawowy dziecka.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności

Wyróżniamy trzy stopnie niepełnosprawności:

Lekki

Umiarkowany

Znaczny

Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wydawane są osobom, które ukończyły 16 rok życia na czas określony lub na stałe.

Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę:

a) o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub
b) mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Nie jest wymagane by obydwie w/w przesłanki a) i b) wystąpiły łącznie.

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu:

a) niezdolną do pracy

albo

b) zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej

lub

c) wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu

a) niezdolną do pracy albo
b) zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i
c) wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

O niepełnosprawności orzekają:

Powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako pierwsza instancja;
Wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako druga instancja;

Postępowanie orzecznicze, służące ustaleniu niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, co do zasady jest zespołowe i dwuinstancyjne. Oznacza to, że w posiedzeniu składu orzekającego zespołu powiatowego i wojewódzkiego uczestniczy co najmniej dwóch specjalistów – członków zespołu orzekającego, z których co najmniej jednym jest lekarz sprawujący jednocześnie funkcję przewodniczącego składu orzekającego. Drugim członkiem składu orzekającego może być pedagog, psycholog, pracownik socjalny, doradca zawodowy albo inny lekarz.

Rejonowe sądy pracy i ubezpieczeń społecznych rozpatrują sprawy z odwołania od orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności poprzez poddanie oceny ustalonej przez składy orzekające pod ocenę biegłych lekarzy sądowych oraz innych biegłych, których przewodniczący składu orzekającego powołuje w zależności od problematyki indywidualnej sprawy.

Uwaga: Postępowanie orzecznicze w zakresie ulg i uprawnień jest jednoosobowe (orzeka lekarz) i jednoinstancyjne (nie przysługuje odwołanie do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności).

Powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności wydają orzeczenia o:

niepełnosprawności;
stopniu niepełnosprawności;
wskazaniach do ulg i uprawnień.

Przedmiotowe orzeczenia poza ustaleniem statusu osoby orzeczonej jako osoby niepełnosprawnej, stanowią również podstawę do przyznania różnego rodzaju ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów.

Wydanie orzeczenia następuje na wniosek.

Druk wniosku o wydanie orzeczenia osoba zainteresowana otrzymuje w siedzibie właściwego miejscowo powiatowego zespołu. W zależności od przyjętego przez powiatowy zespół sposobu organizacji pracy możliwe jest także uzyskanie wniosku drogą pocztową lub pobranie go ze strony internetowej zespołu.

Wniosek o wydanie orzeczenia może złożyć:

osoba zainteresowana;
przedstawiciel ustawowy osoby zainteresowanej (dotyczy to przede wszystkim dzieci oraz osób ubezwłasnowolnionych);
kierownik ośrodka pomocy społecznej, ale za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego.

Wniosek składa się w powiatowym/miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności właściwym dla miejsca stałego pobytu osoby zainteresowanej lub właściwym dla miejsca pobytu w przypadku osób:

bezdomnych;
przebywających poza miejscem stałego pobytu ponad dwa miesiące ze względów zdrowotnych lub rodzinnych;
przebywających w zakładach karnych i poprawczych;
przebywających w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej.

Miejscem stałego pobytu jest miejscowość, w której wnioskodawca zamieszkuje pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania.

Uwaga: W przypadku osób przebywających poza miejscem stałego pobytu ponad dwa miesiące ze względów zdrowotnych lub rodzinnych nie jest wymagane przebywanie w miejscowości, w której się nie zamieszkuje co najmniej dwa miesiące, ale przebywanie poza miejscowością w której się zamieszkuje ponad dwa miesiące – znaczenie ma zatem okres przebywania poza miejscowością w której się zamieszkuje oraz fakt przebywania przez cały ten okres ze względów zdrowotnych lub rodzinnych. Ciężar dowodu w zakresie długości okresu przebywania poza miejscem stałego pobytu oraz przyczyn tego przebywania obciąża wnioskodawcę.

Wniosek zwiera:

imię i nazwisko dziecka, przedstawiciela ustawowego dziecka lub osoby zainteresowanej;
datę i miejsce urodzenia dziecka lub osoby zainteresowanej;
adres zamieszkania lub pobytu dziecka albo osoby zainteresowanej;
numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego ich tożsamość oraz numer PESEL;
określenie celu, dla którego niezbędne jest uzyskanie orzeczenia;
dane dotyczące sytuacji społecznej i zawodowej dziecka lub osoby zainteresowanej – w przypadku wniosku o orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności;
oświadczenie osoby zainteresowanej lub przedstawiciela ustawowego dziecka o prawdziwości danych zawartych we wniosku.

Do wniosku dołącza się:
W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności:

dokumentację medyczną (karty informacyjne leczenia szpitalnego, dokumentację medyczną z przebiegu leczenia ambulatoryjnego, wyniki dodatkowych badań diagnostycznych, konsultacje specjalistyczne itp.);
zaświadczenie lekarskie – zawierające opis stanu zdrowia, wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską znajduje się dziecko – zaświadczenie takie ważne jest miesiąc od daty wydania i w tym czasie należy złożyć wniosek (dotyczy osób ubiegających się o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności);
zaświadczenie lekarskie – zawierające opis stanu zdrowia, rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących potwierdzone aktualnymi wynikami badań diagnostycznych, wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską znajduje się osoba zainteresowana – zaświadczenie takie ważne jest miesiąc od daty wydania i w tym czasie należy złożyć wniosek (dotyczy osób ubiegających się o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności);
inne dokumenty mające wpływ na ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

W przypadku wydania orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień:

dokumentację medyczną (karty informacyjne leczenia szpitalnego, dokumentację medyczną z przebiegu leczenia ambulatoryjnego, wyniki dodatkowych badań diagnostycznych, konsultacje specjalistyczne itp.);
orzeczenie o inwalidztwie lub niezdolności do pracy;
inne dokumenty mające wpływ na ustalenie wskazań do ulg i uprawnień.

Podstawa Prawna

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r., poz. 23 z późniejszymi zmianami);
Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. z 2015 r. poz1110 z późniejszymi zmianami).